حتماً تاکنون مطالب گوناگونی درمورد سبک طراحی و دیزاین خانههای ایرانی شنیدهاید. بسیاری از افراد علاقۀ زیادی به سبک طراحی و معماری دارند و برای دیزاین و دکوراسیون منزل خود از این دوق و هنر ایرانی استفاده میکنند. درواقع خانههای ارانی بازتاب فرهنگ و اعتقادات و سبک زندگی مردم ایران است. شاید دلیل شهرت جهانی این نوع سبک و دیزاین هم همین موضوع باشد. در این مقاله از وبلاگ گروه طراحی و معماری کامیار معروف زاده به بررسی فاکتورهای مهم در دیزاین منازل ایرانی میپردازیم.
طراحی خانههای ایرانی
در مرکز ایران، محلههای قدیمی یزد، اصفهان و شیراز، با توقف در قسمت قدیمی این شهرها و قدم زدن در کوچههای باریک میبینید که چگونه دربهای این نوع خانهها کوچکتر از حد معمول هستند، دیوارهای خانه به یکدیگر چسبیدهاند و حتی ممکن است حد فاصل و مرز بین خانهها را تشخیص ندهید.
در شهرهای مرکزی و جنوبی ایران اکثر خانههای سنتی پنجرهای به سمت کوچه و اماکن عمومی ندارند. ایدهای که در ماورای این نوع طراحی و ساخت خانه وجود دارد، جلوگیری از ورود گرد و غبار و شن و ماسه به خانهها و ایجاد یک منطقه امن و خصوصی برای اعضای خانواده است. اما در این میان خانههای شمال ایران حریم خصوصی کمتری وجود دارد و حیاط و فضای باز مشترکی با محله و دیگر خانهها دارند.
بررسی عوامل مهم در دیزاین خانههای ایرانی
همانطور که میبینید خانههای سنتی و قدیمی یا حتی مدرن ایرانی در هر قسمت از ایران بر اساس موقعیت جغرافیایی و سنتهای آن منطقه طراحی شده است. در اینجا به بررسی عوامل مهمی که لازم است در طراحی خانهها به سبک ایرانی رعایت شود میپردازیم.
خانههایی با حیاط و فضای باز و بزرگ:
خانههای ایرانی در شهرهای مرکزی ایران دارای حیاط مرکزی بزرگی هستند. این خانهها ترکیبی از اتاقهای بزرگ و کوچک در اطراف حیاط اصلی هستند. نمای بیرونی خانههای اصیل ایرانی ساده است، اما در داخل خانهها بسته به میزان ثروت خانواده، اتاقها دارای تزئینات و دکوراسیون بیشتری مانند انواع آینه کاریها هستند. خانههای بزرگ دارای یک یا دو ایوان متصل به یک اتاق بزرگ هستند که در اصطلاح ایرانی به آن اتاق شاه نشین گفته میشود.
شاه نشین و اتاقهای کنار آن با شیشههای رنگی، آینه کاری، کاشی کاری روی سقفها ، مقرنسهای پوشیده از گچ و کاشیهای رنگی و … تزئین شده بود. در حیاط خانههایی که دارای دیزاین و سبک طراحی ایرانی هستند؛ حوضچهای کوچک، درخت و گل از جمله فاکتورهای مهم در طراحی این گونه خانهها است.
طراحی داخلی خانههای ایرانی
یکی از عوامل بسیار مهم در طراحی داخلی براساس سبک و سیاق طراحی ایرانی استفاده از مواد، عناصر، بافت، الگوها و طرح هایی بود که به طور مستقیم یا غیر مستقیم از طبیعت الهام گرفته است. علاوه بر این، تناسبات دقیق، فرمهای مناسب و تزئینات متنوع از ویژگیهای اصلی طراحی داخلی خانههای ایرانی است. به طور کلی، طراحی خانههای ایرانی کاملاً انعطاف پذیر است. شما میتوانید به طاغچه و طاق در درگاهها، ایوان ها و ستونهای بلند و بافت و ساختار دیوارها توجه کنید که نشان دهندۀ اهمیت حریم خصوصی در معماری خانههای ایرانی است.
صنایع دستی جزء جدانشدنی از خانههای ایرانی
صنایع دستی ایرانی نشاندهندۀ ذوق هنری ایرانی است. درواقع دلیل خوش نامی هنرمندان ایرانی همین خلاقیت منحصربهفردی است که در طراحی صنایع دستی دارند. همانطور که میدانید هر شهر و استان در ایران صنایع دستی مختص به خودش را دارد. بنابراین در دیزاین خانههای ایرانی حتماً از چنین اکسسوریها و وسایل استفاده میشود.
وسایلی مانند رومیزیهای سنتی، ظروف و قابهای میناکاری شده، چراغ دستی یا قالیچههایی با رنگهایی آمیخته از قرمز و سورمهای با طرح گلهای شاه عباسی از جمله وسایلی است که در دیزاین خانههای ایرانی به کار میرود. بنابراین اولین فاکتوری که برای دیزاین خانه خود به سبک اصیل ایرانی باید رعایت کنید، استفاده از صنایع دستی اصیل ایران است.
رنگ در دیزاین منازل ایرانی
رنگ از جمله فاکتورهای مهم و وابسته به انواع مختلف دکوراسیون به خصوص دیزاین و دکوراسیون منازل ایرانی است. در واقع این رنگها هستند که عامل تمایزکنندۀ سبکهای مختلف معماری و دیزاین داخلی خانهها و مکانهای مختلف است. پس لازم است به کاربرد رنگها در دیزاین خانههای ایرانی داشته باشید. به طور کلی شاید متوجه این موضوع شده باشید که در طراحی و معماری خانههای ایرانی از رنگهایی استفاده میشود که از هنر ایرانی نشأت گرفته است.
بنابراین در دیزاین و طراحی براساس سبک ایرانی استفاده از رنگها میتواند نتیجه و تأثیر مطلوب و چشمگیری بر روی کار داشته باشد. اما باید توجه داشت که چه رنگهایی نماد طراحی ایرانی است. رنگهایی مانند قرمز آتشی یا به اصطلاح خودمانیتر لاکی که ترکیبی از رنگ قرمز و نارنجی است، پر کاربردترین رنگ از گذشته تا به امروز بوده و هنرمندان ایرانی به خصوص در بافت فرش و گلیم از آن استفاده میکردند.
به غیر از قرمز، آبی فیروزهای و سورمهای نیز رنگهای بسیار تأثیرگذار و پرکاربرد برای نمایش طراحی و معماری ایرانی هستند. آبی فیروزهای و سورمهای نیز مانند قرمز لاکی، از ترکیب فوقالعادۀ سبز و آبی است. شادی تا به حال دیده باشید که از این نوع رنگها به وفور در تولید صنایع دستی مختلف در ایران استفاده میشود. شاید بتوان گفت که دلیل استفاده از این نوع رنگ در دیزاین منازل ایرانی تناسب و همخوانی شگفت انگیز آنها با بسیاری از رنگها است. به عنوان مثال آبی فیروزهای با رنگهایی مانند سبز، آبی، زرد و غیره هماهنگی خاصی دارد.
نور و نورپردازی
یکی دیگر از عوامل و فاکتورهای اصلی در دیزاین خانههای ایرانی علاوه بر موارد فوق میتوان به عواملی مانند نور و روشنایی اشاره کرد. نو رو روشنایی یکی از عوامل اصلی در طراحی و دیزاین خانهها در هر سبک و سیاقی است. طراحی منازل ایرانی به نحوی که انجام میشود، همواره این موضوع به طور جدی در نظر گرفته میشود.
به نوعی نور و درخشش خاصی در دیزاین خانههای ایرانی وجود دارد که هیچ یک از عناصر و فاکتورهایی که در طراحی منزل خود به کار میبرید نمیتوانند، ایجاد کنند. معمولاً طراحان ایرانی این کار را با نورهای طبیعی یا سنتی انجام میدهند. تلفیق شیشههای رنگی برای درب و چنجره و بازتاب نور از پشت این نوع شیشهها نتیجۀ رضایت بخشی را حاصل میکند.
استفاده از سبک مینیمال، مناسب دیزاین منازل ایرانی
در کنار تمامی مواردی که گفته شد، به این موضوع پرداختیم که تمامی طرح و سبکهای ایرانی ساده و به نوعی صمیمی هستند. به عنوان مثال در بیشتر خانههای ایرانی از مبلمان، لوستر، پرده و غیره استفاده میشود اما تمامی این نوع وسایل و اکسسوریها ساده و مینیمال هستند. بافتهایی که در دیوارها، درب و پنجره به کار میرود علاوه بر سادگی دارای رنگهایی اتس که کمال هماهنگی را با سایر وسایل و طراحیهای انجام شده دارد. سبک مینیمال برخلاف سایر سبک و طرحها که به جزئیات زیادی توجه میکنند، این سبک به زیباترین شکل ممکن طراحی اصیل ایرانی را به شما هدیه میکند که چیزی جز زیبایی و هنر نمیتوان دید.
تا به این جا به بررسی فاکتورهای مهم در دیزاین منازل ایرانی در وب سایت گروه طراحی کامیار معروف زاده پرداختیم. تا به این جا دریافتیم که دیزاین مختلفی برای خانهها وجود دارد که هر کدام از این نوع سبک و طراحیها فاکتورهای خاص خود را دارند. برای دیزاین خانههای ایرانی لازم است تا از افراد متخصص در این زمینه اطلاعات لازم را کسب کنید تا بهترین و زیباترین دیزاین ایرانی را به خانۀ خود بیاورید.
منبع: friendlyiran tappersia